Türkiye'nin Kuala Lumpur Büyükelçisi Merve Safa Kavakcı, defensehere.com'a verdiği özel röportajda, Türkiye ile Malezya'nın savunma sanayii ilişkisi hakkında konuştu.
Defensehere.com: Türkiye ile Malezya arasındaki savunma sanayii ilişkisinin şu anki durumu nedir?
Türkiye'nin Kuala Lumpur Büyükelçisi Merve Safa Kavakcı:
"Gelişmekte olan ekonomisi, Müslüman dünyadaki etkili konumu ve ülkemizle asırlar öncesine dayanan dostluk bağları bulunan Malezya, bölgedeki en yakın dostlarımızdan biridir.
Dolayısıyla, Malezya’yla her alanda mükemmel ilişkilere sahibiz. Diplomatik ilişkilerimizin 50. Yıldönümü olan 2014’te Sayın Cumhurbaşkanımızın Malezya’ya yapmış oldukları ziyarette, ilişkilerimizin seviyesini Stratejik İşbirliği’ne yükselterek, çok alanda daha yakın işbirliğinin önünü açtık.
Genel olarak savunmanın yanı sıra, savunma sanayii ve savunma teknolojisi alanında, karşılıklı fayda temelinde uzun vadeli işbirliği, Stratejik İşbirliği unsurlarımız arasında öne çıktı.
Aradan geçen süre içerisinde, savunma sanayii alanında faaliyet gösteren firmalarımızın Malezya’ya olan ilgileri oldukça arttı. Ne mutlu ki somut projeler gerçekleştirdi. Örneğin bir firmamız, Malezya ordusuna, çok sayıda 8x8 tipi dediğimiz zırhlı muharebe aracı üretti ve bu proje devam ediyor. Bir diğeri uzaktan komutalı silah sistemi teslim etti.
Savunma sanayii alanındaki işbirliğimizin ilerlemesinde, karşılıklı üst düzey ve teknik ziyaretlerin büyük etkisi oldu. Örneğin, Asya’da düzenlenen önemli silah ve savunma fuarları arasında yer alan Defence Services Asia (Kuala Lumpur) ve LIMA (Langkawi) Fuarlarına ülkemiz savunma sanayii firmaları yoğun katılım sağladı. Keza Malezya tarafı da, IDEF Fuarlarına katıldı. Malezyalı muhataplarıyla yakın işbirliği geliştirdiler.
Sayın Cumhurbaşkanımızın Aralık 2019’da Malezya’yı ziyaretleri sırasında her iki ülkenin savunma sanayii alanında faaliyet gösteren saygın firmaları arasında, her iki liderin huzurunda 14 İşbirliği Belgesi’nin teati edilmesi, savunma sanayii alanında ulaştığı işbirliğimizin göstergesidir.
Savunma sanayii alanında geldiğimiz seviye, ülkemiz savunma sanayinin dışa bağımlılığının çok büyük ölçüde azalması ve bunun da ötesinde ülkemizin bilim-teknoloji alanında kat ettiği mesafe Malezya’da ilgi ve takdirle izleniyor.
Artık dışa bağımlı, edilgen bir Türkiye yerine, vizyonunu uzaya taşımış, Millî Uzay Programı bulunan bir Türkiye’den bahsediyoruz."
Defensehere.com: Malezya’ya ihracat yapmak isteyen Türk firmalarının önündeki fırsatlar neler?
Türkiye'nin Kuala Lumpur Büyükelçisi Merve Safa Kavakcı:
"Malezya’ya ihracat yapmak isteyen Türk firmalarının önündeki fırsatlar neler?
Malezya jeostratejik konumu, dinamik ve dışa açık ekonomisi ve yetişmiş insan gücüyle Güneydoğu Asya’da oldukça kritik öneme sahip Müslüman ve dost bir ülke. 650 milyonluk ASEAN coğrafyasında kilit konumda yer alıyor. ASEAN, dış politikasında önemli bir yere sahip.
Günümüzde dünyanın karşılaştığı sınamaların çok sayıda, karmaşık ve maalesef öngörülebilirlikten uzak olduğunu görüyoruz. Pandemi, iklim değişikliği, siber güvenlik, gıda güvenliği, yeni teknolojiler, barış ve savaş arasındaki çizginin belirginliğini kaybetmesi bunlara örnek.
Jeostratejik konumu nedeniyle Malezya’da ikili ve bölgesel güvenlik meseleleri gündemde önemli bir yer tutuyor. Ülkenin Birleşmiş Milletlerin UNIFIL misyonunda olduğu gibi, uluslararası misyonlarda da mevcudiyeti var.
Bu bağlamda, savunma sanayii ürünlerine ihtiyaç duyan Malezya’nın, savunma sanayii alanında çıkış yakalayan ve başarısını sahada da gösteren ülkemiz ürünlerini takip ettiğini, bunlara güvendiğini biliyoruz. Firmalarımız da Malezya’ya oldukça ilgililer. Dolayısıyla bu etkileşim geçici değil, süreklilik kazandı diyebiliriz.
Nitekim, son dönemde açılan, insansız hava aracı (İHA/UAV), zırhlı 4x4 araç alımı, gelişmiş elektronik yazılım alımı gibi bazı ihaleler, savunma sanayii firmalarımız tarafından beklenen ilgiyi gördü.
Bu ihalelerde teklif süresi kapandı. İçinde bulunulan değerlendirme sürecini takiben, sonucu yakında açıklanacak. Biz de heyecanla sonucu bekliyoruz. Firmalarımız ayrıca pandemi sonrası sürece yönelik olarak da Malezyalı muhataplarıyla temas halindeler. Bu canlılık bizi mutlu ediyor."
Defensehere.com: Türk savunma sanayiinin son yıllarda ön plana çıkan ürünü Türk SİHA’ları oldu. Malezya’da Türk SİHA’larına yönelik ilgi nasıl?
Türkiye'nin Kuala Lumpur Büyükelçisi Merve Safa Kavakcı:
"Malezya savunma makamları genel olarak yüksek teknolojiye sahip, güvenilirliği yüksek savunma sanayiine ürünlerine ilgi gösteriyor.
Havacılık alanında İnsansız Hava Araçlarına (İHA) yönelik, dünyada artan bir ihtiyaç var. Ülkemizde de İHA teknolojisinin geliştirilmesi konusunda çalışmalar yoğun bir şekilde devam etmektedir. Türk Savunma Sanayiinin en özgün ürünlerinden olan ve en ileri teknolojinin kullanıldığı İHA ve SİHA’lar Malezya’da da oldukça yakından takip ediliyor. Türk İHA ve SİHA’larının sınır dahilinde ve haricinde kullanılarak, bu muharebe ortamında kendini kanıtlamış olması bu ürünlere ilgiyi artıran olumlu bir unsur olarak öne çıkıyor.
Malezya’nın son dönemde açtığı ve teklif süresi kapanan İHA (silahsız) ihalesine iki firmamız teklif verdi. Biz de ihalenin sonucunu, firmalarımız lehine sonuçlanması temennisiyle takip ediyoruz."
Defensehere.com: Türkiye ve Malezya arasındaki savunma sanayii ilişkisinde, ihracat/ithalat kadar teknoloji paylaşımı da gündemde. Bu konuda neler söylemek istersiniz?
Türkiye'nin Kuala Lumpur Büyükelçisi Merve Safa Kavakcı:
"Teknoloji transferi konusu, bir dost ülke olarak Malezya ile hedeflenen askeri işbirliği kapsamında her zaman gündemimizde. Zira sahadaki tecrübemizle desteklenen bilgi birikimimiz ve teknolojimiz giderek gelişiyor.
Malezya’yla gerçekleştirilen savunma sanayii işbirliği projeleri göz önüne alındığında, bu konuda Türk firmalarının Milli Savunma Bakanlığımız ve Savunma Sanayii Başkanlığı ile eşgüdümlü olarak, Malezya için en üst düzeyde fayda sağlayacak şekilde hareket ettiklerini memnuniyetle görüyoruz.
Ayrıca, değindiğim üzere, Sayın Cumhurbaşkanımızın Aralık 2019’da Malezya’yı ziyaretleri sırasında her iki ülkenin savunma sanayii firmaları arasında teati edilen işbirliği metinlerinin bir kısmı, teknoloji paylaşımını da içeriyor."
Defensehere.com: Türkiye ile Malezya arasında Milli Muharip Uçak Projesi konusunda bir ortaklık konusu gündeme gelmişti. Malezya tarafı bu ortaklık konusunda ne düşünüyor?
Türkiye'nin Kuala Lumpur Büyükelçisi Merve Safa Kavakcı:
"Aralık 2019’daki Kuala Lumpur Zirvesi’nde TUSAŞ Genel Müdürü Sayın Temel KOTİL, dönemin Başbakanı Sayın Tun Dr Mahathir Muhammed’i makamında ziyaret ederek Milli Muharip Uçak Projesine yönelik işbirliği ve ortaklık teklif etmişti. Ancak malumunuz Mahathir Muhammed Hükümeti Şubat 2020’de düştü ve yeni bir Hükümet kuruldu. Bu konu, pandemi sonrası süreçte iki ülke arasında önemli projelerden biri olabilir."
Defensehere.com: Türkiye'nin Kuala Lumpur Büyükelçiliği, iki ülke arasındaki savunma sanayii ilişkisinin gelişmesi konusunda ne tür çalışmalar yapıyor?
Türkiye'nin Kuala Lumpur Büyükelçisi Merve Safa Kavakcı:
"Büyükelçiliğimiz olarak, daha ziyade Askeri Ataşeliğimiz marifetiyle, Malezya’da savunma sanayii alanında ortak proje geliştirmek isteyen, ihalelere katılmak isteyen ve bu maksatla yerel ortaklar arayan Türk şirketlerine rehberlik ediyoruz.
Ayrıca Malezya’daki savunma sanayii şirketleri ve resmi makamlar ile yapacakları görüşme taleplerini yetkili makamlar ile koordine ederek ziyaretlerin gerçekleşmesini sağlıyoruz.
Buna ilave olarak, resmi görüşmelerimiz vesilesiyle, yeri geldiğinde, Türk Savunma Sanayiindeki gelişmelerden ve Malezya ile gerçekleştirilebilecek ortak projeleri de gündeme getiriyoruz. Tüm bu hususlar, Savunma Sanayii firmalarının başarısı için uygun zemin yaratıyor, Malezya tarafında ilgi ve merak da uyandırıyor.
Örneğin pandemi öncesinde, Büyükelçiliğimizin çalışmaları neticesinde Aralık 2018’de dönemin Malezya Savunma Bakanı, Genelkurmay Başkanı, Deniz Kuvvetleri Komutanı, Sahil Güvenlik Komutanı ve Kuvvet Harekat Başkanlıklarından oluşan üst düzey bir heyeti ülkemizde ağırladık. Anılan ziyaret vesilesiyle, Türk Savunma Sanayiini önde gelen firmalarını ziyaret etmelerini sağladık.
Buradaki olumlu izlenimlerin yansımaları neticesinde, müteakiben Temmuz 2019’da ülkemizi ziyaret eden dönemin Malezya Başbakanı Mahathir Muhammed savunma sanayii şirketlerimizi ziyaret etti ve yerinde, kapsamlı bilgi aldı.
Yine, bahsettiğim üzere, Aralık 2019 ayında icra edilen Kuala Lumpur Zirvesi öncesinde savunma sanayii firmalarımız ve Malezya’daki ortakları ile tek tek görüşmeler yaptılar. Biz de karşılıklı iyi niyet anlaşmaları imzalamalarını teşvik ettik ve her iki liderin huzurunda toplamda firmalarımız arasında 14 iyi niyet anlaşması imzalandı. Bu anlaşmaların hayata geçirilmesini takip ediyoruz.
Ayrıca, hükümetler arasında da yeni ve güncel ihtiyaçlara uygun anlaşma akdedilmesini de teşvik ediyoruz."
Defensehere.com: Türk savunma sanayii şirketlerinden hangilerinin Malezya’da ofisleri/temsilcileri var. Bu şirketlerin faaliyetleri hakkında kısa bilgi verebilir misiniz?
Türkiye'nin Kuala Lumpur Büyükelçisi Merve Safa Kavakcı:
"Ülkemizin köklü savunma sanayii şirketleri Malezya’da faaliyet göstermeye devam ediyor.
Malezya’da ASELSAN’ın ASELSAN Malaysia Sdn Bhd isimli bir şirketi ve farklı projeleri takip eden temsilcileri var.
Halen Malezya Kara Kuvvetleri için Zırhlı Muharebe Aracı üreten FNSS firmasının üretimin yapıldığı Pekan şehrinde bir proje takip ofisi bulunuyor.
2017 yılından itibaren Kuala Lumpur’da bulunan Bölgesel Ofisi ile faaliyetler yürüten İstanbul Denizcilik A.Ş., Malezya Deniz Kuvvetleri ve Sahil Güvenlik Komutanlığının gemi ve bot inşa ile dizayn alanındaki ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik temaslarda bulunuyor.
Keza HAVELSAN da, 2019 yılından itibaren Malezya’da temsilci bulundurarak bir mevcudiyete sahip.
Savunma sanayii şirketlerimizin ofisi olsun olmasın, Büyükelçilik olarak faaliyetlerine her türlü desteği veriyoruz ve vermeye devam edeceğiz."
