Rusya’nın Ukrayna savaşında kullandığı İran yapımı insansız hava araçlarında (İHA), İsrail ve ABD gibi ülkelerden alınan 200 civarında parça çıktığı öne sürüldü.
ABD’nin önde gelen gazetelerinden Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde, Ukrayna istihbaratının incelemelerine yer verildi.
İstihbarat, İHA’lardaki parçaların yaklaşık yüzde 75’inin ABD yapımı olduğunu ileri sürdü.
İran üretimi Muhacir-6 üzerinde yapılan incelemelerde, İHA’nın aksamını oluşturan 200’den fazla parçanın neredeyse yarısının ABD’de yer alan şirketlerce üretildiği iddia edildi. Cihazda Japon yapımı parçaların yer aldığı da belirtildi.
İstihbaratın incelemelerini raporlaştıran, Kiev merkezli kâr amacı gütmeyen Bağımsız Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu (NAKO), İHA’nın servo motorunun Japonya’daki Tonegawa-Seiko firması tarafından üretildiğini öne sürdü.
WSJ’nin yorum talebini reddeden firma hakkında geçen yıl Çin’e izinsiz servo motor sattığı gerekçesiyle Japonya Ticaret Bakanlığı tarafından hukuki işlem başlatılmıştı.
NAKO’nun raporunda parçaları üreten şirketler arasında ABD’nin Arizona eyaletinde yer alan Microchip Technology ve Almanya’daki Infineon Technologies’in de yer aldığı iddia edildi.
Ayrıca İHA’da kullanılan yüksek çözünürlüklü kızılötesi lenslerin de İsrail’deki MKS Instruments şirketi tarafından üretildiği savunuldu.
WSJ’nin iletişime geçtiği şirketlerin üçü de iddiaları reddetti.
ABD ve Avrupa Birliği’nin (AB) uyguladığı yaptırımlara rağmen söz konusu parçaların İran üretimi İHA’da kullanılması dikkat çekti.
Washington merkezli Bilim ve Uluslararası Güvenlik Enstitüsü’nden (ISIS) David Albright, “Yabancı ülkelerden gelen parçalar nasıl İran üretimi İHA’larda kullanılıyor. Bunu anlamak birinci önceliğimiz” dedi.
ISIS’ın geçen ay yayımladığı raporda, İHA’larda Çin merkezli şirketlerin ürettiği parçaların da yer aldığı öne sürülmüştü.
ABD Ticaret Bakanlığı’na bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu’nun konuyla ilgili inceleme başlattığı da aktarıldı.
Ticaret Bakanlığı’ndan WSJ’ye konuşan ve kimliğini paylaşmayan bir yetkili, “yasadışı ihracat iddialarının araştırıldığını” söyledi. Öte yandan yetkili, parçaların hangi şirketler tarafından üretildiğine dair yorum yapmayı reddetti.
Kaynak: Independent, Wall Street Journal, M5