Kayseri’de 800 dönüm arazide kurulacak TOMTAŞ Havacılık ve Teknoloji AŞ yerleşkesi için hazırlıklar sürerken, 5 bin metrekarelik üretim altyapısında havacılık yapısallarının üretimine başlandı.
Türkiye’nin ilk uçak fabrikası olan ve yeniden kurulan TOMTAŞ, ilk üretimlerini TUSAŞ’ın milli projelerinden Genel Maksat Helikopteri GÖKBEY, Temel Eğitim Uçağı HÜRKUŞ ve HÜRJET için yapacak.
TOMTAŞ İcra Kurulu Üyesi Ali Ekşi, Defensehere.com’a şirketin faaliyetlerine ilişkin açıklamalarda bulundu:
"Özellikle son bir senedir Kayseri'de 100 sene önce başlayan bir hikayenin, aradan 50 sene geçtikten sonra akamete uğraması sonrasında tekrar ayağa kalkabilmesi için gayret gösteriyoruz. TOMTAŞ, sadece Türkiye için değil, Kayseri içinde çok önemli olan bir konudur. 100 sene önce başlayan bu hikayenin sadece havacılık sektöründe veya havacılık sektörünün paydaşları anlamında değil, şehrin tüm bileşenleri noktasında bir motivasyonu var.
TOMTAŞ 100 yıl sonra yeniden ortaya çıktı
TOMTAŞ, 1926 yılında Kayseri'de kuruldu. Yeni Cumhuriyetin en önemli yatırımlarından bir tanesidir. Kayseri'de kurulmasının ana sebebi, Kayseri'nin Anadolu'nun merkezinde olması hasebiyle o dönemin stratejik yatırımının güvenliğinin sağlanması sonrasında TOMTAŞ, ilk kurulan fabrika yurt dışından Junkell firmasıyla yapılan ortaklıkla beraber bir dönem faaliyette bulunuyor. Kurulan bu ortaklık çok uzun süre devam edemiyor. 1949’da özellikle kapatılmasında İkinci Dünya Savaşı sonrasında Marshall yardımları üzerinden Amerika'nın bölgede çok fazla aktif olması ön plandadır. Hatta dönemin Hava Kuvvetleri Komutanının aslında birçok noktada anlam içeren bir ifadesi var. İbretlik bir ifadesi, Nuri Demirağ’ın çalışmaları için destek istendiğinde, dönemin Hava Kuvvetleri Komutanının ifadesi şu, ben halihazırda Marshall yardımları üzerinden gönderilen ilk etapta ücretsiz görülen uçaklar yerine sana uçak yapmak için destek verirsem beni Ankara'da meydanda asarlar diyor. Tabi 70 sene sonra Türkiye'de konjonktür çok farklı, özellikle son 20 senede havacılıkla savunma sanayinde yaşananlar Türkiye'de bu konuda gelişim için güçlü bir iradenin var olduğunun en önemli göstergesidir. TOMTAŞ, 100 sene sonra tekrar 2023 yılının Mart ayında ortaya çıktı. 2023 yılının Mart ayında Ticari Sivil gazetesiyle beraber resmi kuruluşu tamamlanan şirketimizin ortakları arasında TUSAŞ, ASFAT ve Erciyes Teknopark var. Bunlarla beraber yine özel ve kamu sektörünün bir iş birliğiyle gerçekleşen şirketin %51 pay sahibi ise Kayserili yatırımcılarımızdır.
TOMTAŞ, Kayseri’de 800 dönümlük arazide kurulacak
TOMTAŞ, Türk Havacılığı için önemli bir lojistik destek merkezi olma hürriyetine sahiptir. Milli olan şirketlerimizin yurt içinde bu zamana kadar çok başarılı performanslar sergileyen, çok başarılı ürünler ortaya koyan şirketlerimizin Anadolu'daki en önemli destekçisi olmaya talibiz. Havaalanının etrafındaki 800 dönümlük kurulumu gerçekleştirmesi planlanan yerleşkemizde önemli havacılık şirketlerimizin alt yükleniciliğini yapacağız. Onlara yapısal imalatında montaj aşamalarında halihazırda ki test ortamlarının teminin de destek sağlayacağız. Sadece yapısal imalatıyla alt bir montajı ve montajla kalmayacak, uçağın önemli kritik uçuş kritik parçalarının Ar-Ge'lerinin üretimi de yine TOMTAŞ bünyesinde gerçekleştirilecek. Yine 2025 yılında TUSAŞ’la birlikte milli havacılık sektörümüzün yüz aklarından Hürkuş’un montaj reytini TOMTAŞ yerleşkesinde faaliyete geçirilmesiyle montaj süreçlerinin bu uçan demir kuşların tamamlanması konusunda faaliyet göstereceğiz. 10 yıl içerisindeki projeksiyonumuzda ise yine Hürkuş benzeri platformların TOMTAŞ imzasıyla TUSAŞ’ın desteğiyle, ASFAT’ın katkılarıyla, tabii ister istemez devletimizin bu konuda koymuş olduğu irade ile göğe yükselmesi hedeflerimiz arasındadır.
Türkiye şartlarında paydaşların tamamının fayda sağlayacağı bir iş modeli sunmuş durumdayız. Kayserili yatırımcılar olarak biz, burada kamuya yük değil, kamudan yük almak için bir göreve talip olmuş durumdayız. Kayseri'liler olarak halihazırdaki bir organizasyon yapısında finansman tamamen özel sektör tarafından karşılanacak, finansman ihtiyaçları özel sektör tarafından giderilecek. Kamu ise Know How ve sipariş temin noktasında bir pozisyon elde etmiş olacak. TUSAŞ ile olan birlikteliğimizde ise TUSAŞ’ın görevi bize hem Know How aktarmak hem de kendi ihtiyacı olan ürünlerin dış kaynak kullanımı noktasında TOMTAŞ’ı tercih etmiş olacak.
Kayseri’de bir fabrika kiralandı ve ilk deneme imalatları başladı
Dolayısıyla TUSAŞ’ın bize karşılıklı yapmış olduğumuz işbirliği sözleşmesin de vermiş olduğu sipariş taahhüdüğüyle beraber bu projenin Kayseri'de emekleme sonrasında da yürüme ayağa kalkana kadar geçen süreçte, garantör olmuş olacak. Tabi TUSAŞ ile imzalamış olduğumuz bu taahhüt halihazırda devam eden mevcutta başka diğer kobilerimizin diğer şehirdeki kobilerimizin yaptıklarının içerisinden pay almak değil, TUSAŞ’ın yeni dönemde ortaya koyacağı yeni dönemde ki ihtiyacı olan yeni iç paketleri üzerinden TOMTAŞ’a aktaracakları siparişler olacak. Biz TUSAŞ’ta kısa, orta ve uzun vadeli planlar ortaya koyduk. Bu planlar çerçevesinde çok uzun olmayan bir dönem içerisinde orta vadeli planlarda yaklaşık 200 milyon doların üzerinde bir yatırım söz konusu ama bu 200 milyon dolarlık yatırım Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı bu zamana kadar çok önemli katkılar sundu. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Savunma Sanayii Başkanlığı da yeni yönetimde aynı noktada katkılarına devam ediyorlar. Onların da son dönemdeki projenin son bir aşaması Sanayi Bakanlığı’nın onayına tabi, bakanlıktan onay geldikten sonra sahadaki esas yerleşkedeki yatırımlara başlayacağız. Bu onayı alana kadar ve inşaat süreçlerini tamamlayana kadar geçen süreçte motivasyonun devam ettirilebilmesi için biz an itibariyle Kayseri’de Mimar Sinan Organize Sanayi Bölgesi’nde bir hazır fabrikayı kiraladık. İçinin gerekli hazırlıkları gerçekleşti, ilk tezgahımız Kayseri'ye indi. Talaşlı imalatla başlayacağımız bir süreç sırasıyla aşama olarak diğer tezgahlar diğer yatırımlarda başlayacak. Bu zamana kadar aşağı yukarı yapmış olduğumuz yatırım 5 milyon dolar civarındadır. İlk deneme kesimleri, ilk deneme imalatları başladı.
İlk fatura Ekim ayında kesildi
Ekim ayı içerisinde ilk finans manasında anlam içeren ilk faturamızı kesmiş olacağız. Şirket, vergi dairesine ilk kaydını o noktada realize etmiş olacak. TUSAŞ’la an itibariyle takvim TUSAŞ’ın ortaya koymuş olduğu üretim takvimi içerisinde ihtiyaç olan alanlardaki boşlukları dolduracağız. Bu beraber çalışacağımız projeler içerisinde Gökbey, Hürkuş gibi TUSAŞ’ın şu anda seri üretim için önemli mesafeler katettiği Hürjet gibi nihai test uçuşlarının tamamlanmak üzere olduğu ve teslimatlarının başlamasının an meselesi olduğu platformlarda beraber çalışacağımızı öngörüyoruz.
Sadece bu proje Kayseri için önemli değil, ülke içinde başarılı hikayesi olabilme potansiyeli hasebiyle önem arz eden bir konudur. TOMTAŞ şehir için önemli bir isim. TOMTAŞ’ı yakinen bilenler, geçmişteki pozisyonunu ve yarım kalan hikayesinin acıklı hikayesini fark edenler, buğulu gözler ve titreyen seslerle reaksiyon gösterdiler. Onların bu coşkusu bize de otomatikman yansıyor. Motivasyon oluyor. Duygusal anlamda da bizi ayrıyeten başarı için motive ediyor. Onlardan almış olduğumuz bu karşı bildirim ve hayır doğaları inşallah akıbetimize yansıyacak."
