Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Defensehere'a verdiği özel röportajda önemli açıklamalarda bulundu. Röportajın girişimcilere verilen teşvik ve desteklerle ilgili 4. bölümünü yayınlıyoruz.
Defensehere.com: Bakanlığın 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi’nde “Girişimcilik Ekosisteminin Etkinliğinin Artırılması” yer alıyor. Türk savunma sanayinde de son yıllarda çok sayıda girişimci yer alıyor ve bu sayı giderek artıyor. Savunma sanayi girişimcilerine yönelik özel teşvik ve destekler neler?
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank:
"Savunma sanayinde hızlı şekilde büyüyen bir pazar var. Projelerin hacmi giderek artıyor. Her bir projeyi, her bir ürünü alt sistemleriyle beraber düşünürsek çok fazla tedarikçiye ihtiyacımız olduğu açık. Bu yüzden savunma sanayi girişimci ekosisteminin gelişmesi için elimizden geleni yapıyoruz.
Millî Teknoloji Vizyonu kapsamında hazırladığımız 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi'nin bileşenlerinden birisi girişimcilik. Bu konuda 2023 yılına kadar gerçekleştirmek üzere iki hedef belirledik. Birincisi teknoloji tabanlı işlere yapılan yatırım büyüklüğünün 5 Milyar TL’ye ulaşması. Diğeri de 1 Milyar $ değerlemeye ulaşmış 10 Türk teknoloji girişimine sahip olmak.
Yaptırdığımız anketlerde girişimcilerimizin en temel sorunun finansman olduğunu görüyoruz. Tabi buna yönelik pek çok destek ve teşvik mekanizmamız var.
Savunma sanayi girişimcileri bu desteklerin en büyük faydalanıcılarından. Doğası gereği riskli, maliyetli ve zaman alıcı projelerin olduğu savunma sanayimize, destek programları ve finansman enstrümanları büyük katkılar sağlıyor.
Tech-InvesTR, Bölgesel Kalkınma Fonu, Teknoloji ve İnovasyon Fonu ile Bilişim Vadisi Girişim Sermayesi Fonu gibi yenilikçi mekanizmaları bu yüzden tasarladık.
Şu ana kadar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olarak Teknoloji ve İnovasyon fonu ile Bölgesel Kalkınma Fonu’na 200 milyon lira aktardık. İnşallah bu fonların büyüklüğü ilk etapta 700 milyon liraya çıkacak.
Fonların fonu olan Tech-InvesTR programında süreci tamamlayan girişim sermayesi fonlarına kamu katkılarını sağlamaya başladık. Diğer yandan 100 milyon lira bütçeli Bilişim Vadisi Girişim Sermayesi Yatırım Fonu, girişimcilerle görüşmelere başladı. Ayrıca İstanbul Bölgesel Girişim Sermayesi Programıyla da girişim sermayesi fonlarına 2021 yılında toplamda 250 milyon liralık bir kaynak aktaracağız.
Tabi bu söylediğimiz miktarlara özel sektörün katkıları dâhil değil. Özel sektörün katkılarıyla beraber toplam hacmin çok daha yüksek miktarlara ulaşmasını bekliyoruz.
Diğer taraftan TÜBİTAK TEYDEB destekleriyle girişimcilerimizin Ar-Ge faaliyetlerine yönelik çok çeşitli ve kapsamlı destek programlarımız var. TÜBİTAK aracılığıyla yürüttüğümüz programlarla bugüne kadar 813 savunma sanayi projesine 5 milyar liraya yakın destek verdik.
KOSGEB Teknoyatırım Destek Programı ile girişimcilerimizin yatırımlarını 6 milyon liraya kadar destekliyoruz. Ayrıca Ar-Ge ve İnovasyon Destek Programı ile de yeni fikir ve buluşlara sahip KOBİ ve girişimcilere 6 milyon liraya kadar destek veriyoruz. İş Geliştirme Merkezi (İŞGEM) ve Teknoloji Geliştirme Merkezi Destek Programı ile ulusal öncelikler doğrultusunda işletmelerin kurulması ve sürdürülmesi amacıyla kuluçka hizmeti sağlayacak yapılara 3,8 milyon liraya kadar destek sağlıyoruz.
KOSGEB aracılığıyla, 2018-2020 yılları arasında savunma sanayi sektöründe faaliyet gösteren 131 işletmeye 27,4 milyon lira katkı sağladık.
Savunma sanayinde faaliyet gösteren 39 Ar-Ge merkezi ile 9 tasarım merkezini de destekliyoruz. Yine aynı şekilde teknoparklarda yer alan firmalarımız vergisel muafiyetler de dahil olmak üzere birçok destekten faydalanıyor.
Son 8 senede, savunma alanında toplam yatırım tutarı 13 milyar lira olan 421 projeye teşvik belgesi düzenledik. Bu projeler sayesinde, 11 binden fazla istihdam oluştu.
Evet. Gördüğünüz gibi savunma sanayi girişimcilik ekosistemini daha etkin bir yapıya kavuşturmak için bütün paydaşlarla çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Girişimcilik ekosistemde yer alan tüm aktörlerin, sunduğumuz teşvikleri en iyi şekilde değerlendirmesini arzuluyoruz."
Röportajın birinci bölümü: CAATSA yaptırımları
Röportajın ikinci bölümü: Türk savunma sanayii
Röportajın üçüncü bölümü: TÜBİTAK ve savunma sanayii