Tarihi MÖ 3. yüzyıla kadar uzanan Türk savunma sanayii, atın üzerinde ok ve yay kullandığı günlerden en son teknoloji ile üretilmiş cihazlarla donatılmış bir yapıya büründü. Türk savunma sanayii, ürettiği yerli ve milli araç ve cihazlarla, dünyanın önde gelen sanayilerinden biri.
Ok, yay ve üzengi: Hunlar, menzil ve darbe gücü yüksek çift kavisli yayları imal etti. Üzengi kullanımı ise at üstünde hareket kabiliyetini artırdı.
Zırh: Literatürde “Altın Elbiseli Adam”olarak bilinen zırhlı erkek cesedi, bir Hun kurganında bulunmuştur.
Temren (Ok ucu): Hunların, düşmanı korkutmak amacıyla, ıslık benzeri bir ses çıkaran delikli ok uçlarını ürettiği düşünülmektedir.
4.-5. yüzyıllar
Zincir örme ve plaka zırhlar: Orta Asya’da kullanılan zincir örme ve metal plaka takviyeli zırhlar Batı Hunları üzerinden Orta Avrupa’ya kadar ulaşmıştır. Eski Türklerde plaka zırhlar “kedim” ve “demir don”, göğüs zırhı ise “say yaruk” ve “kuyag” adını taşırdı.
6. yüzyıl
Zırhlı atlar: Arkeolojik çalışmalar, Hazar Türklerinin atlarını muhafaza etmek ve süslemek için “keçim” adını verdikleri zırhlar kullandıklarını ortaya koymuştur.
6.-10. yüzyıllar
Süvari birlikleri: Göktürklerde ordunun merkez gücünü teşkil eden mızraklı süvari birlikleri, uzun mesafelerin rahatlıkla kat edilmesini ve savaş meydanında hızlı hareketedilebilmesini sağlardı.
MÖ 209-174
Mete Han’ın 10’luk ordu sistemi: Bu düzende ordu 10, 100, 1.000 ve “tümen”ismi verilen 10.000’lik birimlerden oluşuyordu. Bu nedenle, MÖ 209 tarihi Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nın kuruluş yılı olarak anılır.
11. yüzyıl
Çaka Bey ve ilk Türk donanması: Anadolu’nun fethinde öncü rol oynayan Çaka Bey, 1081 yılında İzmir’i ele geçirerek bir deniz üssüne dönüştürdü ve 17 çektiri ile 33 yelkenliden oluşan elli parçalık ilk Türk donanmasını kurdu. Bu tarih, günümüzde Türk Deniz Kuvvetleri’nin kuruluş tarihi olarak anılır.
Kuşatma silahları: Mancınık, Arrade, Debbabe: Selçuklular mancınık ve “arrâde” gibi, kuşatma yapmaya yönelik ağır silahlar kullanıyorlardı. Surlara yakın duran askerlerini düşman atışlarından korumak için ise “debbâbe” kullanıyorlardı. Kuşatma savaşlarında lağımcı ve neftçi sınıfları önemli görevler üstlenirdi.
Selçuklularda ok ve yay: Selçukluların Anadolu’ya girişi ve Bizans topraklarını hızla fethetmelerinde ok ve yay kullanımındaki ustalıkları önemli rol oynamıştır. Başparmaklarına hem boynuz ve kemik gibi hayvanlardan elde edilen malzemelerden hem de kıymetli veya adi metallerden yapılmış “zihgir” takan süvariler, at üzerinde dört yöne ok atabiliyorlardı.
12. yüzyıl
Savaş fillerinin kullanılması ve ve silah üretimi: Müslüman ordular arasında ilk kez Gazneliler zırh giydirilmiş savaş fillerini kullandılar. Gazneliler döneminde Büst/Leşkergah şehri, silah üretimi yapılan bir demircilik merkezi hâline geldi.
13. yüzyıl
1214
Deniz gücü olarak Selçuklular: Selçuklular Sinop’u fethederek Karadeniz’de önemli bir limana sahip oldular. Burada yerel kaynaklarla bir donanma inşa ettiler.
1227
İlk denizaşırı zafer: İlk kez Alaeddin Keykubad denizaşırı bir sefer düzenledi. Kastamonu Uç Beyi Hüsameddin Çoban’ın kumandasındaki gemilerle gönderilen Selçuklu ordusu Suğdak’ı fethetti.
Selçukluların şehir savunması: Selçuklular, Uluborlu örneğinde olduğu gibi, ele geçirdikleri bölgelerdeki Bizans kalelerini savunma amaçlı yeniden kullanırlardı. Müstahkem Selçuklu şehirlerinin başında gelen, kalın ve yüksek surlarla çevrili Sivas şehrinde silah imalathaneleri ve depoları bulunurdu.
14. yüzyıl
Karamürsel Tersanesi: İlk Osmanlı tersanesi, Orhan Gazi döneminde, günümüzde Kocaeli sınırlarında bulunan Karamürsel’de inşa edildi. Tersaneyi kuran Mürsel Alp Bey, Osmanlı Devleti’nin ilk deniz komutanıdır.
1390
Gelibolu Tersanesi: Yıldırım Bayezid, Sarıca Paşa’yı Gelibolu’da Venedik usulü çektiri gemilerinin yapılabileceği bir tersane kurmakla görevlendirdi.
1395
Anadolu Hisarı: Boğaz’daki ilk Osmanlı kalesidir. Güzelcehisar olarak da bilinir. Boğaz’ı kontrol etmek amacıyla 1394-1402 yıllarında devam eden İstanbul kuşatması sırasında Yıldırım Bayezid tarafından dikdörtgen, yüksek bir kule olarak inşa ettirildi.
1394-1402
Topun ilk kez kullanılması: Osmanlılar tarafından topun kesin olarak kullanıldığı bilinen ilk önemli savaş, Yıldırım Bayezid dönemindeki İstanbul kuşatmasıdır.
Kaynak: Teknopark İstanbul Target Dergisi 6. sayı