TRAnten antenlerin, anten alt bileşenlerinin, RF bileşenlerinin; tasarım, Ar-Ge, üretim ve entegrasyon faaliyetlerinin yapılması amacı ile kuruldu.
Bu alanda Türkiye’nin ihtiyacı olan sivil-askeri antenleri geliştiren TRAnten, kuruluşunun üzerinden kısa bir süre geçmesine rağmen önemli çalışmalara imza attı.
Defensehere olarak, TRAnten Genel Müdürü Profesör Doktor Lokman Kuzu ile şirketin Ar-Ge çalışmaları ve üretim sürecini konuştuk:
“TRAnten Elektronik A.Ş. yaklaşık 2 yıl önce kurulmuş bir şirket, yeni bir şirket. Antenler üzerine uzmanlaşmak üzere kurulmuş, SSTEK ortaklığında diğer 2 firma var…Yeni bir firma yaklaşık 20 kadar çalışanımız var RF mühendislerimiz var, makine mühendislerimiz var, malzeme mühendisimiz ve diğer birimlerimiz var. Ar-Ge yapmak üzere kurulmuş bir şirket. Yerlileşme ve millileşme adına hareket eden bir firma.
Bu firma şu anda çeşitli projeler aldı. Biz bununla ilgili bir yarıştayız aslında, bir devlet kuruluşu olmamıza rağmen aslında rekabet ortamındayız ve bu rekabet ortamında da işleri olabildiğinde maliyet efektif yapmaya çalışıyoruz.
Bununla ilgili aldığımız işler var tesis antenleri, 5G anten üzerine çalışmaya başladık ULAK A.Ş. ile birlikte. Füzeleri ve anteni var, helikopter anteni var ASELSAN birlikte çalıştığımız çeşitli araç antenleri var. Tabi antenler deyince antenler kablosuz iletişimin vazgeçilmez unsurlarından.
Bir sistemde anten olmadığı an ya da anten çalışmadığı zaman bütün sistem çöpe gitmiş oluyor çünkü haberleşme yapamıyor.
Bununla ilgili de çeşitli antenleri geliştirmeye başladık. Ürün portfoyümüze eklediğimiz antenler var, teslim ettiğimiz antenler var. Covert radar anteni var, araç antenleri var HF Direction Finding anteni var. Çanak antenler üzerine çalışmaya başladık ayrıca LT anteni var çalıştığımız yeni projeler geliştiriyoruz jammer antenleri üzerine çalışmaya başladık, deniz yüzer anten üzerine çalışıyoruz.
Tabi antenler deyince işin birkaç tarafı var bunlardan bir tanesi RF tasarım biz RF tasarımı kendimiz yapıyoruz.
Bazı parçaları dışarıda üretiyoruz, prototiple ilgili bazı parçaları kendi içimizde üretiyoruz ve emin olduktan sonra tasarımı, üretimlerini dışarıda yapabiliyoruz.
Bütün testleri kendimiz yapıyoruz. Mekanik parçalar özellikle bizi çok zorluyor Türkiye’de. Yoksa RF tasarım simülasyonla yapıldığı için biraz daha kolay geliyor bize. Ama mekanikte malzemeyi biliyor olmanız lazım, mekanik parçaların bazı çevresel testlere dayanabilmesi lazım. Mesela bir yay üzerinde çalışmıştık, neredeyse 15 deneme yaptık bu yayda, işin sonunda çözdük ama bu zaman aldı.
Ar-Ge süreci zaten böyle bir şey. Bunun dışında entegrasyon projelerimiz var çeşitli kurumlarımızdan aldığımız onlara da devam ediyoruz. Bununla ilgili de tabi know how birikiyor. Entegrasyon yaparken de çok çeşitli antenlerin nasıl tasarlandığını da görmüş oluyoruz ve bununla ilgili de bilgimiz tecrübemiz artıyor. Hem öyle yani dışarıdan alınan antenler bu antenlerin şöyle bir özelliği var. Normalde sivil uygulamalarda “vizvor” değeri değimiz bir değeri bir parametresi var. Bu vizvor değeri sivil antenlerde 2, askeri antenlerde 1,5 altı olması isteniyor. Biz mesela yaptığımız antenlerde 1,1-1,2’yi bulabiliyoruz. 1,2 demek, gönderdiğiniz enerjinin yüzde 1’nin geri dönmesi ya da heba edilmesi manasına geliyor. Bu şu demek, askerimize verdiğimiz bir antenin vizvor değeri iyi ise 1,2 ise pilinin çok gitmesi manasına menzilinin daha uzun olması manasına geliyor. Sivilde eğer bu 1,5 ise askeri 1,5 değerini tutturduğunuz da bu yüzde 95 oranında çalışıyor yüzde 5 geri dönüyor manasına, 2’de ise yüzde 10’u geri dönüyor manasına geliyor bunlar önemli değerler dolayısıyla biz burada yurt dışından alınan antenler her ne kadar askeri standartları tutturmuş olsa da biz çok daha iyi değerleri tutturmaya çalışıyoruz ve tutturduk teslim ettiğimiz antenler bu şekilde. Dolayısıyla hem maliyet açısından önemli hem de kritiklik açısından aslında baktığınız zaman bazı antenleri size vermeye biliyorlar. Bu antenleri biz kendi içerimizde üretmemiz lazım, kendi içimizde tasarlayıp prototipini çıkarıp seri üretimini yapıyor olmamız lazım. O manada ciddi bir yol katettiğimizi düşünüyorum.”