Türkiye'nin kalkınma hedefleri kapsamında, üniversite, kamu ve özel sektör arasında, yarı iletken çip tasarımı ve üretimi konusundaki işbirliklerinin desteklenmesi hedefleniyor.
12. Kalkınma Planı'ndan (2024-2028) yapılan derleme göre; AR-GE'ye dayalı rekabetçi, yüksek katma değerli ve yüksek teknolojili ürünlerin üretiminin ve ihracatının artırılması amaçlanıyor. Bu kapsamda, savunma elektroniğinde tasarımı ve üretimi yerli olarak gerçekleştirilen teknolojilerin, sivil alandaki uygulamalara transferi ve ticarileşmesine yönelik destekler sağlanacak.
Elektronik sektöründe ithal bağımlılığı yüksek ara malların yerli üretimi desteklenecek. Elektronik bileşenlerin, iletişim ekipmanlarının ve test aletlerinin imalatı alanında faaliyet gösteren KOBİ'lerin sayısı artırılacak ve mevcutlarının büyümesine katkı verilecek. 5G ve ötesi teknolojilerde sanayi, tarım, ulaşım, enerji gibi dikey sektörlerin gereksinimlerinin uçtan uca karşılanmasına yönelik çalışmalar yapılarak cihaz ve uygulamalar geliştirilecek. 6G teknolojilerine yönelik AR-GE ve yatırım çalışmaları yapılacak.
Yarı iletkenler ve bileşenleri teknolojileri geliştirilecek ve bu alandaki yatırımlar desteklenecek. Üniversite, kamu ve özel sektör arasında yarı iletken çip tasarımı ve üretimi konusundaki işbirliklerine de destek sağlanacak. Yenilenebilir enerji kaynakları için gerekli olan güç devreleri ve elektronik bileşenlerin ihtiyacı olan yarı iletken tasarımı ve üretimine yönelik çalışmalar özendirilecek. Elektrik motorlarının alt bileşenlerinden olan kalıcı mıknatıs gibi tedariki kritik bileşenlerin üretimine de destek verilecek.
Yapay zeka ve nesnelerin interneti ekosistemlerinde kullanılan donanım ve yazılım ürünlerinin yerli imkanlarla üretilmesi desteklenecek. Savunma, havacılık ve uzay sistemlerinde kullanılan "ileri seyrüsefer destek sistemleri" alanındaki yapay zeka çipler tasarımı ve üretimi sağlanacak. Siber güvenlik alanında uluslararası standartlara uyum sağlanması ve Türkiye'nin uluslararası ortak projelere katılımı desteklenecek.
Yerli makine kullanımını sağlayan devlet yardımları oluşturulacak
Makine sektöründe verimlilik ve dayanıklılığın artırılması, rekabetçi ve teknoloji düzeyi yüksek üretim altyapısının geliştirilmesi, ikiz dönüşümün sağlanması ve ürün yerlileştirmesi ile küresel pazardan alınan payın artırılması planlanıyor. Bu çerçevede, sektördeki firmaların verimlilik düzeyini ölçen, sertifikalandıran ve verimlilik artıran faaliyetlere destek sağlanacak.
"Makine Kalite Belgesi" uygulaması teşvik unsurlarıyla desteklenerek yaygınlaştırılacak, sektörde akademik ve sektörel uzman veri tabanı oluşturulacak. Yerlileştirme programlarında kullanılmak üzere sektörün ihtiyaç duyduğu "ara malı envanteri" hazırlanacak. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı destekli makine sektörü AR-GE ve tasarım merkezlerinin niteliklerinin iyileştirilmesine yönelik programlar tasarlanacak. Sektörün ihtiyacı olan endüstriyel tasarımcı ve yazılımcılara yönelik programlar oluşturulacak.
Kamu alımları ve devlet yardımlarının sektörün gelişimine katkısı artırılacak. Sektör açısından kritik teknolojiler için yerli makine kullanımını sağlayan devlet yardımları oluşturulacak. Devlet yardımlarına konu olan makinelerde öncelikle yerli malı ürünlerinin tercih edilmesi sağlanacak. Kamu özel sektör işbirliği (KÖİ) projelerinde yerli malı kullanımını teşvik eden düzenlemeler yapılacak.
Depreme karşı dayanıklı binalar için kompozit malzemelerin kullanımı yaygınlaştırılacak
Planda ayrıca, diğer imalat sanayi sektörlerinden olan tekstil, giyim, deri, metalik olmayan mineral ürünler, ana metal ve mobilya sanayi sektörlerinde teknolojik gelişmeyle katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesi amaçlanıyor. Sektörlerde ham madde güvenliğini artırmak için alternatif ham madde araştırmaları ile doğal ve sentetik elyaf ham maddelerine yönelik yatırımlar teşvik edilecek.
Teknik tekstil alanında standart oluşturulması sağlanacak. Ayrıca teknik tekstil ve kompozit malzemelerin yeni binalarda ve mevcut binaların depreme karşı dayanıklı hale getirilmesinde kullanımı yaygınlaştırılacak. Metalik olmayan mineral ürünler sektöründe sürdürülebilir, yeşil dönüşüme uyumlu üretim yapılacak. Yerli ham madde ve ara girdilerin üretimi ve kullanımı artırılacak, enerji maliyetlerinin düşürülecek, yerli üretim teknolojisi geliştirilecek.
Mobilya sanayisinde çevre dostu mobilyaların üretimi ve kullanımı, artırılmış gerçeklik ve e-ticaret uygulamalarının yaygınlaştırılması, yenilikçi tasarımlar, üretim yöntemleri ve markalaşma ile katma değerin ve ihracatın artırılması sağlanacak. Ana metal sanayisinde girdi tedariki güvence altına alınacak. Standart dışı, kalitesiz ürün ithalatı engellenecek, yerli sanayinin ihtiyacı olan ve Türkiye'de üretimi bulunmayan ana metal sanayi ürünlerinin üretilebilmesine imkan tanınacak.
Kaynak: AA
