STM Savunma Teknolojileri ve Mühendislik A.Ş., T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) öncülüğünde, askeri deniz platformları alanında Türkiye’de ilklere imza atmaya devam ediyor. STM, denizaltı konusunda kendisine verilen, “milli imkânlarla savaş denizaltısının dizayn edilmesi ve inşası için sanayi altyapı geliştirilmesi”ne yönelik stratejik hedef doğrultusunda, Türkiye’nin milli denizaltı üretim yolculuğunda önemli bir kilometre taşını geride bıraktı.
STM mühendisleri tarafından dizayn edilen ve Haziran 2022 tarihinde mukavim tekne test üretimi başlayan, Türkiye’nin özel harekât ve hücum maksatlı ilk milli denizaltısı STM500’ün, mukavim tekne test üretimi, kalite test süreçlerini de içerecek şekilde 2023 yılında başarı ile tamamlandı. STM mühendislerinin gözetim ve kontrolünde TEKFEN İmalat ve Mühendislik A.Ş tesislerinde, tamamen yerli altyapı ve imkanlarla ilk test bloğunun başarı ile imal edilmesiyle, bir savaş denizaltısının test blokları, Türkiye’de ilk defa sivil sanayide yerli olarak üretilmiş oldu.
STM500 projesi kapsamında, Türkiye’de yerli imkanlarla sivil sanayide üretilen ilk denizaltı mukavim teknesi, ilk kez SAHA EXPO Fuarı’nda sergileniyor.
Güleryüz: Türkiye’de İlk Defa Yerli İmkanlarla Denizaltı Mukavim Tekne Bloğunu İnşa Ettik
STM Genel Müdürü Özgür Güleryüz, STM’nin Türkiye’de denizaltı dizayn, inşa ve modernizasyon kabiliyetine sahip ilk mühendislik şirketi olduğuna dikkat çekerek şunları kaydetti:
“Türk Donanması ve Pakistan Donanması için yürüttüğümüz inşa ve modernizasyon projelerinden edindiğimiz tecrübe ile milli denizaltımızı tasarlamak için yola çıktık. Yenilikçi Ar-Ge anlayışımız ve STM öz kaynakları ile ülkemizin ilk özel harekât ve hücum maksatlı milli denizaltısı STM500’ü tasarladık. Ardından, daha önce Türkiye’de kimsenin yapmadığını yapmak için kolları sıvadık ve sivil sanayide denizaltının dış yüzeyi olarak tarif ettiğimiz mukavim tekne için çalışmalara başladık. Geldiğimiz noktada, ilk test bloğumuzu yerli imkanlarla başarıyla ürettik. Türk savunmasının ve sanayisinin, bir savaş denizaltısının bloğunu yerli olarak geliştirebileceğini gösterdik. Bu gelişme ile aynı zamanda, Türkiye’de ilk defa sivil bir firmaya, denizaltı mukavim tekne inşa ve kalite kontrol altyapı yeteneği kazandırmış olduk.”
STM500’ün yüksek bir ihracat potansiyeli taşıdığını belirten Güleryüz, “Özellikle coğrafi olarak sığ sulara sahip ülkelerin Donanma temsilcileri, STM500’ün gelişim sürecini yakından takip ediyor. Klasik bir savaş denizaltısına göre, maliyetinin etkin olması ve tüm görevlere ilave olarak, üzerindeki sualtı intikal aracı ile özel kuvvetler operasyonu gerçekleştirecek olması, STM500’ü öne çıkaran özelliklerden. Amacımız, yerli savunma firmalarımızın milli harp teknolojileri ile STM500’ü donatarak, Türk deniz mühendisliğinin geldiği seviyeyi de göstermek” ifadelerini kullandı.
30 gün boyunca kesintisiz görev süresi
Türk mühendislerinin eseri milli denizaltı STM500, hem sığ sularda ve hem de açık deniz şartlarında görev yapabilecek şekilde tasarlandı. Keşif gözetleme, özel kuvvetler harekâtı, denizaltı harbi gibi, global taktik ihtiyaçlara cevap verecek donanımları bünyesinde barındıracak STM500, ileri ve modern savaş sistemleri ile donatılacak. STM500, 22 kişilik mürettebata ek olarak 8 kişilik özel kuvvetler ekibi ile 200 metreden fazla derinliklerde, 30 gün boyunca her türlü görevi icra edebilecek.
Platform, 4 adet atışa hazır torpido kovanı ile toplamda 8 adet ağır torpido ve güdümlü füze atış gücüne sahip olacak. 49 metre tam boya, 4.6 metre çapa sahip STM500’ün dalmış durumda deplasmanı 700 ton’dur. Dalmış durumda azami 18 knot sürat yapabilen STM500 denizaltısının intikal sürati ise 5 knot’tır. STM500 denizaltısı, kullanıcı makamın talebine göre, Havadan Bağımsız Tahrik Sistemi (AIP) ile de donatılarak, satha çıkmaksızın haftalarca sualtında harekât yapabilecektir.
STM Denizaltı Projeleri
STM, Türk Donanması ile dost ve kardeş ülke donanmalarının su üstü ve denizaltı platformlarının, daha etkin görevler yapması için tasarım, inşa ve modernizasyon faaliyetleri kapsamında, ihtiyaca özel özgün ve esnek mühendislik çözümleri üretiyor.
Türk Donanmasının denizaltı modernizasyon ve inşa projelerinde kritik sorumluluklar üstlenen STM, ana yüklenicisi olduğu 2 adet AY Sınıfı Denizaltının Modernizasyonunu 2015 yılında başarı ile tamamladı ve Türkiye’de sivil bir firma tarafından gerçekleştirilen ilk modernizasyon projesi olarak kayıtlara geçti. Halen 4 adet Preveze Sınıfı Denizaltının modernizasyonunda pilot ortak olarak sistem tedarik ve platform entegrasyonu faaliyetlerini sürdüren STM, Pakistan’ın sahip olduğu Fransız yapımı Agosta 90B Khalid Sınıfı Denizaltıların modernizasyonunda da 2016 yılından beri ana yüklenici olarak görev yapıyor. Agosta 90B Modernizasyon projesinde ilk iki denizaltıyı teslim eden STM, üçüncü denizaltının modernizasyon çalışmalarını Pakistan’da sürdürüyor. STM, Türk Deniz Kuvvetleri’nin envanterinde yer alan, Gür Sınıfı Denizaltıların Yarı Ömür Modernizasyon faaliyetlerinde de, sistem tedarik ve platform entegrasyonu sorumluluğunu 2024 itibarıyla üstlendi.
Havadan bağımsız tahrik sistemi (AIP) ile donatılan Yeni Tip Denizaltı (Reis Sınıfı) İnşa Projesi’nde de önemli görevler üstlenen STM, Türk Donanması’nın son modern denizaltı platformu olan “Reis” Sınıfı denizaltılarda tasarım, mühendislik ve sistem entegrasyon faaliyetlerini başarıyla yürütüyor. STM, bu kapsamda, dünyada sayılı ülkelerin üretimini yapabildiği, denizaltı torpido kovanlarının, (ana silahların) yer aldığı baş kısım “Section 50”yi yerlileştirerek, projedeki tüm teslimatları gerçekleştirdi.
